ĐBQH bày tỏ lo ngại trước diễn biến phức tạp của tội phạm công nghệ cao, lừa đảo trực tuyến và đưa ra giải pháp giải quyết. Bên cạnh đó, ĐBQH đề nghị nâng cao chất lượng giải quyết kiến nghị của cử tri, tăng trách nhiệm và công khai tiến độ xử lý để đáp ứng kỳ vọng người dân.

Ngày 9/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025; kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV; kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2025.

Tội phạm công nghệ cao, lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi

Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (đoàn Đồng Nai) khẳng định, năm 2025, công tác phòng chống tội phạm đã đạt nhiều kết quả quan trọng nhưng vẫn còn một số vấn đề cần được quan tâm. Đáng lo ngại trong đó là tội phạm trên không gian mạng và tội phạm sử dụng công nghệ cao diễn biến hết sức phức tạp, hình thức ngày càng tinh vi, lừa đảo đầu tư trực tuyến, chiếm đoạt tài sản ngân hàng, giả mạo cơ quan nhà nước, thiệt hại kinh tế ngày càng lớn. Tội phạm liên quan đến thanh thiếu niên gia tăng. Các vụ việc bạo lực học đường, cố ý gây thương tích, đặc biệt là tình trạng bị lôi kéo tham gia đường dây lừa đảo, đánh bạc qua mạng. Tội phạm ma túy, tín dụng đen, tội phạm có tổ chức chưa được đẩy lùi, hoạt động ngày càng tinh vi, lợi dụng mạng xã hội để tổ chức mua bán.

Từ đó, đại biểu Nguyễn Tuấn Anh kiến nghị hoàn thiện thể chế pháp luật về công nghệ cao, an ninh mạng, dữ liệu cá nhân, tài sản ảo, tiền ảo; sớm ban hành các quy định đồng bộ, rõ ràng, nhằm phòng ngừa và xử lý tội phạm công nghệ cao; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong dẫn độ, thu hồi tài sản, điều tra xuyên biên giới.



ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh - Đồng Nai. Ảnh Quốc hội

Cùng với đó là xây dựng lực lượng chuyên trách mạnh về nghiệp vụ và công nghệ, tăng cường đầu tư trang thiết bị hiện đại, hình thành các trung tâm phân tích dữ liệu lớn phục vụ điều tra nâng cao năng lực an ninh mạng; đào tạo nhân lực về trí tuệ nhân tạo (AI). Chuẩn hóa các quy trình xác thực tài khoản ngân hàng, thuê bao di động kiên quyết hạn chế tình trạng mua bán sim ẩn danh, kiểm soát dòng tiền phục vụ lừa đảo, đánh bạc trực tuyến, hoàn thiện cơ chế truy vết dòng tiền, chặn giao dịch bất thường.

Tăng cường giáo dục pháp luật trong nhà trường, xử lý mạnh tay các nội dung bạo lực độc hại trên mạng xã hội, nâng cao trách nhiệm gia đình, nhà trường, xã hội trong quản lý, định hướng thanh thiếu niên kiểm soát game online. Hoàn thiện cơ chế nâng cao hiệu quả giải quyết tin báo tố giác tội phạm, bảo đảm xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu cơ quan tiến hành tố tụng. Đồng thời, tăng cường cơ chế tiếp nhận thông tin tội phạm qua nền tảng số và bảo vệ người tố giác.



ĐBQH Nguyễn Hữu Thông - Lâm Đồng. Ảnh Quốc hội

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Lâm Đồng) kiến nghị, để nhân dân an tâm an toàn khi thực hiện các giao dịch trên môi trường số, thực hiện công dân số và không bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, Chính phủ cần hoàn thiện pháp luật về phòng chống tội phạm công nghệ cao, bảo vệ dữ liệu cá nhân, quản lý nền tảng số và trung gian thanh toán.

Bên cạnh đó là nâng cao hiệu quả tuyên truyền trang bị kỹ năng phòng chống lừa đảo cho người dân và siết chặt quản lý sim rác, tài khoản ngân hàng không chính chủ; thanh tra các nền tảng có nguy cơ cao phát sinh lừa đảo.

Đặt thời hạn xử lý kiến nghị của cử tri

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng) cho rằng, báo cáo cho thấy, mặc dù tỷ lệ trả lời kiến nghị cao nhưng chất lượng giải quyết kiến nghị của cử tri còn chưa đạt yêu cầu. Trong số hơn 1.472 kiến nghị, chỉ có 11,9% được giải quyết bằng việc ban hành văn bản; 14,1% được giải quyết bằng thanh tra, kiểm tra, xử lý thực tế.

Đại biểu đoàn Hải Phòng cho rằng, tỷ lệ giải quyết kiến nghị thực chất rất thấp. Điều này cho thấy kiến nghị chưa được xử lý đến nơi đến chốn và chưa tạo ra sự thay đổi thực tế mà cử tri mong muốn. Cử tri cần một giải pháp rõ ràng cho những vấn đề mà họ đang gặp vướng mắc

Thêm nữa, việc giải quyết kiến nghị tồn đọng từ các kỳ họp trước cũng rất chậm. UBTVQH theo dõi 20 kiến nghị tồn đọng nhưng mới giải quyết được 5 kiến nghị. Có những lĩnh vực kiến nghị lặp lại nhiều lần. Ngoài ra là tình trạng chậm ban hành văn bản dưới luật, làm chậm chính sách, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người dân và doanh nghiệp.



ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga - TP Hải Phòng. Ảnh Quốc hội

Từ đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga kiến nghị, phải có thời hạn cụ thể hoàn thành giải quyết kiến nghị, không để kéo dài sang các nhiệm kỳ sau. Bên cạnh đó là tăng cường trách nhiệm của Văn phòng Chính phủ, sớm khắc phục tình trạng tồn đọng kiến nghị chưa được trả lời. Theo đại biểu đoàn Hải Phòng, nên ưu tiên giải quyết nhóm kiến nghị tác động lớn, tập trung vào các nhóm vấn đề giáo dục và đào tạo, nông nghiệp, tôn giáo, tín ngưỡng và các chính sách an sinh xã hội. Nên công khai tiến độ giải quyết, hàng quý công bố kết quả thực hiện, nêu rõ tên bộ, ngành, thời gian và lý do chậm giải quyết.

Đại biểu Ma Thị Thúy (đoàn Tuyên Quang) nhận định, chất lượng trả lời kiến nghị vẫn còn mang tính hình thức. Một số trả lời chưa đi thẳng vào vấn đề hoặc chỉ dừng ở mức thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, cử tri buộc phải kiến nghị nhiều lần do chưa thỏa mãn nội dung trả lời. Từ đó, đại biểu đoàn Tuyên Quang đề nghị cần công khai tiến độ để cử tri giám sát và xác định rõ trách nhiệm cá nhân người đứng đầu trong giải quyết kiến nghị.

ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP.HCM) nêu ý kiến cần tập trung vào việc giải quyết kiến nghị theo hướng thực chất, thay vì chỉ tập trung vào việc trả lời kiến nghị. Đồng thời, cần thiết lập cơ chế giám sát đặc biệt cho kiến nghị lặp lại.

"Rào cản lớn nhất không phải ở khâu tiếp nhận hay trả lời mà nằm ở khâu tổ chức thực hiện. Vì vậy, kiến nghị Quốc hội và UBTVQH nên xem xét thiết lập cơ chế theo dõi, giám sát đặc biệt đối với các nhóm kiến nghị bị cử tri lặp lại qua nhiều kỳ họp. Cơ chế này phải nêu rõ cơ quan chịu trách nhiệm chính, nguyên nhân chậm triển khai và thời hạn hoàn thành, để khắc phục tình trạng trả lời đúng nhưng xử lý chưa trúng", đại biểu Nguyễn Tâm Hùng nói.



ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP.HCM). Ảnh Quốc hội

Theo đại biểu, cần xem việc giải quyết kiến nghị là "một tín hiệu cảnh báo chính sách sớm" của đời sống xã hội. Từ đó, đại biểu đề nghị công tác giải quyết kiến nghị cần vận hành theo chu trình khép kín, từ kiến nghị, hồi đáp, thực thi, giám sát, công khai.

Đại biểu phân tích: "Khi tiến độ và kết quả được công bố minh bạch, trách nhiệm chính trị và trách nhiệm hành chính sẽ được nâng lên rõ rệt, qua đó hạn chế tình trạng "né tránh, sợ trách nhiệm hoặc xử lý hình thức". Cùng với đó, cần phân loại và ưu tiên giải quyết kiến nghị dựa trên mức độ tác động dân sinh thể hiện bản chất nhà nước phục vụ nhân dân, lấy người dân làm trung tâm của chính sách công".

Nguyễn Vân/VOV.VN